Um bom
amigo, a certa altura, decidiu mostrar-lhe um erro. Ele o cometera havia muitos
anos mas, como se sabe, o tempo não apaga os erros, ao contrário da memória,
que luta por sepultá-los. Ele de fato cometera aquele erro, por mais mais
incômodo que fosse reconhecê-lo. A primeira reação é sempre a
justificativa.
— Mas eu
tive motivos… fiz aquilo porque…
Além de não
abrandar a alma, as justificativas vão causando um constante remoer do passado,
uma ruminação obsessiva, cujo único resultado costuma ser uma curiosa, dolorosa
metamorfose. Não que o erro se transforme em inseto, mas em algo pior: em
culpa. Seu erro, tantos anos decorridos, agora se arvorava em culpa, em
dorida culpa. Desceu ao porão da infância, com seus labirintos, para vestir a
túnica pesada do remorso. Com o reconhecimento do erro, ele ainda poderia
aprender alguma coisa; com a culpa, só lhe cabia gemer.
…
Vagou algum
tempo nessa espécie de subterrâneo da alma, até que uma tênue luz o ajudou a
voltar ao rés-do-chão de sua vida mental. Essa luz era simplesmente um
pensamento claro e sincero:
— Errei
mesmo! Estupidamente! Lamento muito. Se puder remendar, estou pronto.
Espero errar menos, a partir de agora. Peço desculpa.
…
E aqui se
encontra ele, de novo, na superfície incerta do mundo, às voltas com suas
escolhas, até o último dos dias.
metamorfozo
Alvenis momento, kiam bona
amiko decidis montri al li misfaron. Li estis aginta mise, antaŭ multaj jaroj,
sed oni scias, ke la tempo ne forviŝas misfarojn, male ol la memoro, kiu
strebas ilin sepulti. Li efektive estis plenuminta tiun earon, eĉ se tre malkomforte
estis rekoni tion. Lia unua reago estis provo sin pravigi.
— Sed mi havis kialojn… mi
tion faris, ĉar…
Krom ne mildigi la
animsenton, pravigoj iom post iom kaŭzas konstantan revenadon al la pasinteco,
ian obsedan remaĉadon, kies sola rezulto kutime estas kurioza, dolora
metamorfozo. La misfaro ja ne transformiĝas en insekton, sed en
ion eĉ pli malbonan: en kulpon. Lia
eraro, post tiom da jaroj, nun aplombis kiel kulpo, dolora kulpo. Li descendis
al la subtera etaĝo de infanaĝo, kun ĝiaj labirintoj, por surmeti la pezan
mantelon de kulposento. Rekoninte sian misfaron, li ankoraŭ povus lerni ion;
ene de kulpo, nur restis al li ĝemado.
…
Dum iom da tempo li vagis en
tiu speco de subtera regiono de la animo, ĝis malforta lumo lin helpis reveni
al la teretaĝo de sia mensa vivo. Tiu lumo estis simple unu klara, sincera
penso:
— Jes, mi eraris! Tute
stulte! Mi tre bedaŭras. Se
mi povas realĝustigi tion, mi estas preta. Mi esperas malpli ofte misfari, de
nun. Mi pardonpetas.
…
Kaj jen li staras denove sur
la necerta surfaco de la mondo, okupita per siaj elektoj, ĝis la lasta tago.