Year: 2022

renascimento

 

Baldur Ragnarsson (1930-2018),

autor islandês de extensa obra literária

original em Esperanto.

 

 

renaskiĝo
                                                                renascimento

 

 

Kiel ombro de ombro                                            Como
a sombra de uma sombra

mildas la sonĝo en niaj koroj                                suave é o sonho
em nossos corações

kiel odoro de nevidebla floro                                como aroma de
flor invisível

kiel lunolumo sur fermitaj
okuloj.
                        como a luz
da  lua sobre olhos cerrados

                                                                               

Kaj ni ne plu estas la samaj.                                  E já não
somos os mesmos.

Ni sonĝis nin for                                                    Sonhamo-nos longe

detruis nian materion                                              desfizemos
nossa matéria

nuligis niajn distingojn de noblo
kaj malnoblo
      anulamos nossas percepções de       

kulpo kaj senkulpo                                                                    
nobreza e mesquinhez

scio kaj nescio                                                      
culpa e inocência

                                                                                saber e não
saber

Ni sonĝas en la realo

realas en la sonĝo,                                                 
Sonhamos no real

detruitaj kaj renaskitaj en la
sama tempo.
              somos reais no
sonho,

                                                                
              destruídos e
renascidos a um só tempo.

Kaj la vortoj ne plu estas vortoj
                                                                  

la tero ne tero                                                         E
as palavras já não são palavras

nek la ĉielo ĉielo.                                                    a
terra não terra

                                                                                nem
o céu céu.

                                                                               

                                         

Baldur Ragnarsson                                                               (trad. PSV)   

                                                                                                                  

                                                                                         


mensagem da mão sinistra

 

 
 
 

A Sala São Paulo apresentou recentemente o Concerto para mão
esquerda, de Maurice Ravel (1875-1937), executado pela OSESP e pelo solista Cédric
Tiberghien. Todo mundo devia ver e ouvir, e depois procurar outras performances
no Youtube. Trata-se de uma experiência estética única – além de uma mensagem
de vida. Dezoito minutos de música fascinante, composta a pedido do pianista
austríaco
Paul Wittgenstein (1887-1961), que perdera o braço direito na guerra. A
dança vertiginosa da mão sinistra não monta apenas três sequências rítmicas em
contínuo de extraordinária exigência técnica, mas parece também dizer ao
ouvinte expectador: “Não se queixe; enfrente!”.

 

MESAĜO DE LA MALDEKSTRA MANO

 

La brazila  koncertejo Sala São
Paulo
antaŭ nelonge prezentis la Konĉerton por la maldekstra mano, de
Maurice Ravel (1875-1937), plenumita de OSESP (simfoniorkestro) kaj la pianisto
Cédric Tiberghien. Ĉiuj devus vidi kaj aŭdi ĝin, kaj poste serĉi aliajn
plenumojn en Youtube. Temas pri unika estetika sperto — krom mesaĝo pri la
vivo. Dek ok minutoj da fascina muziko, komponita laŭ peto de la aŭstra
pianisto Paul Wittgenstein (1887-1961), kiu perdis sian dekstran brakon en la
milito.  La vertiĝeca danco de la maldekstra mano ne kunmetas nur tri
ritmajn sinsekvojn laŭ kontinuaĵo de eksterordinara teknika postulo, sed ŝajnas
ankaŭ diri al la aŭdanto-spektanto: “Ne plendu; alfrontu!”.

milênios depois…

 

 
 

Mercêdes Fabiana, grande e culta amiga, me brinda com um
volume pequeno e precioso “Da Ilíada”, de Rachel Bespaloff, Editora Âyiné,
2022, tradução (primorosa) de Giovani T. Kurz. Em 6 capítulos e um adendo, a
autora traça refinada análise do poema de Homero, que, escrito séculos antes de
Cristo, repercutiu nas ideias cristãs, segundo ela. Curiosamente, justapõe ao
poderoso poema à obra de Lev Tolstoi. As divindades helênicas, segundo a autora,
refletem a incoerência e a insanidade humanas, “perfeitos personagens de comédia”.
Assim também os mundanos de “Guerra e Paz”.

Para as minhas necessidades (talvez inconscientes), o segundo
capítulo, “Tétis e Achiles” é o ápice do livro. Descreve o amor sublime, generoso
e conformado, de deusa, por seu filho semi-deus. Ela, “jovem imortal de
belas tranças
”, serena e doce; ele, herói selvagem e violento, que escolhe
o caminho dramático da guerra e do abismo. Indomável Aquiles, impiedoso e
obsessivo, a oscilar entre a luta e o tédio. Somente Tétis, com seu amor trágico
pela predestinação, consegue atenuar a alma do filho por meio da ternura:

“Aquiles se inclina diante da ordem dos deuses que lhe é
transmitida pela mãe, o indomável é domado, na obediência ele encontra, por um
instante, a serenidade que lhe foge.”

Milênios se passam e Homero continua a nos fazer pensar.

 

JARMILOJN
POSTE…

 

Mercêdes
Fabiana, granda klera amikino, donacis al mi etan, valoran volumon “Pri
Iliado”, de Rachel Bespaloff, Eldonejo Âyinê, 2022, traduko (bonega) al la
portugala lingvo de Giovani T. Kurz. En 6 ĉapitroj kaj unu aldono, la aŭtorino
konstruis rafinitan analizon de la poemo de Homero, kiu estis verkita
jarcentojn antaŭ Kristo, kaj influis la kristanajn ideojn, laŭ ŝi. Kurioze, ŝi
apudmetis al la potenca poemo la verkon de Lev Tolstoj. La helenaj dioj, laŭ la
aŭtorino, reflektas la homajn malkoheron kaj malsanmenson, “perfektaj
figuroj de komedio
”. Tiel ankaŭ la mondumuloj de “Milito kaj Paco”.

Por
miaj bezonoj (eble subkonsciaj), la dua ĉapitro, “Tetis kaj Aĥilo” estas la
kulmino de la libro. Ĝi priskribas la altspiritan amon, grandaniman kaj
rezignacian, de diino al sia duon-dia filo. Ŝi, “juna senmortulo kun belaj
harplektaĵoj
”, serena kaj dolĉa; li, sovaĝa, perfortema heroo, kiu elektis
la dramecan vojon de milito kaj abismo. Nedresebla Aĥilo, senkompata kaj
obseda, kiu oscilas inter lukto kaj enuo. Nur Tetis, per sia amo tragika pro
antaŭdestino, sukcesas mildigi la animon de la filo per tenero:

“Aĥilo
cedas antaŭ la ordono de la dioj, kiun al li transdonas lia patrino, la
nedresebla estas dresita, en obeado li trovas por momento la serenecon, kiu
fuĝas de li
.”

Pasis
jarmiloj, kaj Homero plu pensigas nin.

Rolar para o topo