milênios depois…
Mercêdes Fabiana, grande e culta amiga, me brinda com um
volume pequeno e precioso “Da Ilíada”, de Rachel Bespaloff, Editora Âyiné,
2022, tradução (primorosa) de Giovani T. Kurz. Em 6 capítulos e um adendo, a
autora traça refinada análise do poema de Homero, que, escrito séculos antes de
Cristo, repercutiu nas ideias cristãs, segundo ela. Curiosamente, justapõe ao
poderoso poema à obra de Lev Tolstoi. As divindades helênicas, segundo a autora,
refletem a incoerência e a insanidade humanas, “perfeitos personagens de comédia”.
Assim também os mundanos de “Guerra e Paz”.
Para as minhas necessidades (talvez inconscientes), o segundo
capítulo, “Tétis e Achiles” é o ápice do livro. Descreve o amor sublime, generoso
e conformado, de deusa, por seu filho semi-deus. Ela, “jovem imortal de
belas tranças”, serena e doce; ele, herói selvagem e violento, que escolhe
o caminho dramático da guerra e do abismo. Indomável Aquiles, impiedoso e
obsessivo, a oscilar entre a luta e o tédio. Somente Tétis, com seu amor trágico
pela predestinação, consegue atenuar a alma do filho por meio da ternura:
“Aquiles se inclina diante da ordem dos deuses que lhe é
transmitida pela mãe, o indomável é domado, na obediência ele encontra, por um
instante, a serenidade que lhe foge.”
Milênios se passam e Homero continua a nos fazer pensar.
JARMILOJN
POSTE…
Mercêdes
Fabiana, granda klera amikino, donacis al mi etan, valoran volumon “Pri
Iliado”, de Rachel Bespaloff, Eldonejo Âyinê, 2022, traduko (bonega) al la
portugala lingvo de Giovani T. Kurz. En 6 ĉapitroj kaj unu aldono, la aŭtorino
konstruis rafinitan analizon de la poemo de Homero, kiu estis verkita
jarcentojn antaŭ Kristo, kaj influis la kristanajn ideojn, laŭ ŝi. Kurioze, ŝi
apudmetis al la potenca poemo la verkon de Lev Tolstoj. La helenaj dioj, laŭ la
aŭtorino, reflektas la homajn malkoheron kaj malsanmenson, “perfektaj
figuroj de komedio”. Tiel ankaŭ la mondumuloj de “Milito kaj Paco”.
Por
miaj bezonoj (eble subkonsciaj), la dua ĉapitro, “Tetis kaj Aĥilo” estas la
kulmino de la libro. Ĝi priskribas la altspiritan amon, grandaniman kaj
rezignacian, de diino al sia duon-dia filo. Ŝi, “juna senmortulo kun belaj
harplektaĵoj”, serena kaj dolĉa; li, sovaĝa, perfortema heroo, kiu elektis
la dramecan vojon de milito kaj abismo. Nedresebla Aĥilo, senkompata kaj
obseda, kiu oscilas inter lukto kaj enuo. Nur Tetis, per sia amo tragika pro
antaŭdestino, sukcesas mildigi la animon de la filo per tenero:
“Aĥilo
cedas antaŭ la ordono de la dioj, kiun al li transdonas lia patrino, la
nedresebla estas dresita, en obeado li trovas por momento la serenecon, kiu
fuĝas de li.”
Pasis
jarmiloj, kaj Homero plu pensigas nin.